Commissie: kinderopvang
Categorie: prijs
Jaartal: 2020
Soort uitspraak: bindend advies
Uitkomst: gegrond
Referentiecode:
16897/20536
De uitspraak:
Waar gaat de uitspraak over
De consument maakt gebruik van het Altijd Welkom pakket voor het afnemen van opvang bij de ondernemer. De ondernemer verhoogt het uurtarief van dit pakket met 46%. De consument is het hier niet mee eens, aangezien het uurtarief bij het Standaard pakket maar met 1,9% stijgt. Het pakket Altijd Welkom houdt in drie dagen per week betalen en vijf dagen per week gebruik maken van de opvang. Er wordt dus voor twee dagen per week opvang genoten waar geen inkomsten tegenover staan. Door de Wet IIK moet de ondernemer meer kosten maken dan verwacht. Het is voor de ondernemer niet mogelijk om de kosten voor het Altijd Welkom pakket op het oude tarief te houden. De commissie vindt de prijsstijging niet redelijk. De prijsstijging is onvoldoende onderbouwd en gemotiveerd. Ook is de prijsstijging niet in verhouding met de door de ondernemer aangevoerde argumenten voor het verhogen van het uurtarief.
Volledige uitspraak
Behandeling van het geschil
Partijen zijn overeengekomen dit geschil bij bindend advies door de Geschillencommissie Kinderopvang (verder te noemen: de commissie) te laten beslechten.
De commissie heeft kennis genomen van de overgelegde stukken.
De behandeling heeft plaatsgevonden op 6 mei 2020.
Partijen zijn niet voor de zitting opgeroepen.
Onderwerp van het geschil
De consument heeft de klacht voorgelegd aan de ondernemer.
Het geschil betreft de prijsstijging van het pakket Altijd Welkom dat de consument bij de ondernemer afneemt. De prijs stijgt per 1 januari 2020 van € 8,15 per uur naar € 11,92 per uur.
Standpunt van de consument
Voor het standpunt van de consument verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
De consument maakt voor zijn zoon met ingang van 1 november 2017 gebruik van het pakket Altijd Welkom, dat inhoudt dat voor 3 dagen opvang per week wordt betaald, welke opvang in principe op wisselende dagen kan worden ingezet, verspreid over de week. Op 22 november 2019 heeft de ondernemer laten weten dat het uurtarief voor dit pakket per 1 januari 2020 omhoog gaat van € 8,17 naar € 11,92 (stijging van 46,3%). Dit terwijl het uurtarief bij het pakket Standaard met 1,9% stijgt. De consument is van mening dat deze enorme verhoging bedoeld is om ouders over te laten stappen naar een nieuw pakket, zonder flexibiliteit. De ondernemer zegt ook zelf dat in veel gevallen 5 dagen opvang binnen het pakket Standaard goedkoper is.
De consument wil graag dat de ondernemer zich aan het afgesloten contract houdt en dat de consument tegen een redelijk uurtarief gebruik kan blijven maken van het pakket Altijd Welkom.
Standpunt van de ondernemer
Voor het standpunt van de ondernemer verwijst de commissie naar de overgelegde stukken. In de kern komt het standpunt op het volgende neer.
Het pakket Altijd welkom waar de consument gebruik van maakt, blijft voor alle ouders die dit pakket in het verleden hebben afgesloten, ook in 2020 gehandhaafd. De inhoud blijft ook gelijk. Drie dagen per week betalen en vijf dagen per week gebruik mogen maken van de opvang. Dit betekent dat twee dagen per week van opvang genoten kan worden waar geen inkomsten tegenover staan. Het is helaas niet mogelijk om het pakket Altijd welkom per 1 januari 2020 in prijs minder te verhogen dan de ondernemer heeft gedaan. Deze kosten heeft de ondernemer tot 1 januari 2020 voor haar eigen rekening genomen. Dat is nu niet meer mogelijk. De kosten om kinderopvang te organiseren zijn enorm toegenomen. De Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK) zorgt in de praktijk voor hogere kosten dan de overheid had berekend. Deze kosten heeft de ondernemer in 2019 moeten maken zonder dat hier inkomsten tegenover stonden. Alleen al de nieuwe beroepskracht-kind ratio (bkr) heeft gemiddeld een kosteneffect van 6,9% op de uurprijs. Dat is 2,1% hoger dan de raming van de overheid en het uitgangspunt voor de vaststelling van de tarieven in 2019. Daarnaast stijgen ook in 2020 de vaste lasten voor bijvoorbeeld huur, personeel en inkoop. Berekend is dat de kosten in 2020 tussen de 1,86% en 3,96% stijgen de loonkosten met 2,05% tot 5% en de overige kosten met 1,4%.
De ondernemer hecht veel waarde aan betaalbare kinderopvang voor alle ouders. Met het toenemende kostenplaatje voor de organisatie van kinderopvang kan dit alleen nog gehandhaafd worden als ouders die kiezen voor flexibiliteit een hoger uurtarief in rekening wordt gebracht dan voor de niet-flexibele mogelijkheden. Dit heeft ertoe geleid dat de ondernemer heeft moeten besluiten om het uurtarief voor het pakket Altijd welkom – evenals voor andere flexibele pakketten – per 1 januari 2020 fors te verhogen. Gezien de geringe stijging van de uurtarieven in de afgelopen jaren, is de verwachting van klanten wellicht anders. Voor ouders van deze flexibele pakketten kan het pakket Standaard een financieel aantrekkelijk alternatief zijn. Daarnaast wijst de ondernemer erop dat ouders in 2020 meer kinderopvangtoeslag ontvangen dan in 2019.
De totstandkoming van de nieuwe tarieven voor 2020 is een zeer zorgvuldig traject geweest dat bestond uit een aantal stappen. Vanuit de gedachtegang om alleen flexibele opvangmogelijkheden te belasten voor de leegstand die deze pakketten veroorzaken én vanuit het standpunt dat de overheid een kostendekkende bruto uurprijs aanhoudt als belastingplafond, heeft de ondernemer de uurtarieven voor 2020 berekend.
Op 29 augustus 2019 heeft de ondernemer de oudercommissies schriftelijk (per e-mail) het voorstel voorgelegd voor de wijzigingen per 1 januari 2020. De oudercommissies hebben vier weken de tijd gehad om een advies uit te brengen. Drie oudercommissies hebben dit gedaan. Deze adviezen zijn verzameld en op 10 oktober 2019 beantwoord. Hierop heeft de ondernemer geen reactie meer ontvangen van de oudercommissies. Voor ouders van locaties waar we geen oudercommissie hebben, is op 17 september 2019 een adviesbijeenkomst georganiseerd. De daarbij aanwezige ouders hebben positief op het voorstel gereageerd. Op basis van de input, de adviezen, de uitleg waarmee de negatieve adviezen zijn weerlegd en het uitblijven van verdere reacties is half oktober 2019 het voorstel definitief gemaakt en zijn de voorbereidingen gestart. Op 22 november 2019 zijn de klanten geïnformeerd over de wijzigingen per 1 januari 2020. Voor het wijzigen van het tarief zijn de regels gehanteerd zoals beschreven in de ‘Algemene Voorwaarden voor Kinderopvang Dagopvang en Buitenschoolse opvang 2017’ van de Branchevereniging Kinderopvang waar de ondernemer bij is aangesloten.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
Vast staat dat partijen een overeenkomst hebben gesloten tot opvang van de zoon van de consument bij de ondernemer. In artikel 16 van de Algemene Voorwaarden van de ondernemer is opgenomen dat de ondernemer bevoegd is de tarieven aan te passen. In lid 2 van dit artikel is bepaald dat de ondernemer een prijswijziging van tevoren dient aan te kondigen. Een prijswijziging gaat niet eerder in dan één kalendermaand, vermeerderd met één week na de aankondiging.
Op 22 november 2019 heeft de ondernemer aan haar klanten laten weten dat de tarieven per 1 januari 2020 verhoogd zullen worden. Voor het “Altijd Welkom Pakket” waar de consument gebruikt van maakt wordt het uurtarief verhoogd van € € 8,15 naar € 11,92.
Door de ondernemer is aangegeven dat deze prijswijziging is voorgelegd aan de oudercommissie en dat het traject met de oudercommissie zorgvuldig is doorlopen. Het voorstel is aan de oudercommissies voorgelegd en door een aantal oudercommissies zijn adviezen uitgebracht. Op deze adviezen is gereageerd, waarna geen nadere reacties meer zijn ontvangen van de oudercommissies.
In het dossier treft de commissie als bijlage bij het verweerschrift een advies van de oudercommissies aan, waarin negatief wordt geadviseerd over de prijsverhoging van de flexibele pakketten.
De commissie merkt hierover op dat de ondernemer in beginsel van een negatief advies van de ondernemer mag afwijken, maar de ondernemer dient hierbij schriftelijk en gemotiveerd aan te geven dat het belang van de kinderopvang zich tegen het advies verzet. Zowel de ondernemer als de ouders en de oudercommissie zijn immers gebaat bij een financieel gezonde organisatie.
In het algemeen geldt dat bij de beantwoording van de vraag of de ondernemer van het advies van de oudercommissie mocht afwijken, aan de commissie slechts een marginale toetsing toekomt; op grond van artikel 1.66b van de Wet op de Kinderopvang wordt slechts getoetst of de ondernemer bij afweging van de belangen in redelijkheid tot zijn besluit heeft kunnen komen. Aan de ondernemer komt een bepaalde mate van vrijheid toe bij het bepalen van de tariefsverhoging, zolang deze binnen redelijke grenzen blijft.
De commissie is van oordeel dat de prijsstijging in dit geval de redelijke grenzen overschrijdt. Er is sprake van een stijging van 46%. De ondernemer heeft de prijsverhoging op onvoldoende wijze onderbouwd en gemotiveerd. De prijsstijging is niet in verhouding met de door de ondernemer genoemde argumenten voor het verhogen van het uurtarief.
De commissie begrijpt dat de voorwaarden in het Altijd Welkom Pakket financieel nadeliger zijn voor de ondernemer dan het hanteren van vaste dagen. De ondernemer kan indien het aanbieden van dit pakket financieel niet meer haalbaar is stoppen met het in deze vorm aanbieden van opvang voor toekomstige klanten. Dat geldt echter niet voor klanten die nu gebruik maken van dit pakket. De ondernemer dient voor de huidige klanten de voorwaarden zoals overeengekomen bij het afsluiten van de overeenkomst na te komen. Dat brengt met zich dat het de ondernemer slechts is toegestaan de prijzen van het Altijd welkom Pakket, gelet op prijsverhogingen van de overige pakketten, dienovereenkomstig in redelijkheid te verhogen.
Op grond van het voorgaande is de commissie van oordeel dat de klacht gegrond is.
Derhalve wordt als volgt beslist.
Beslissing
De commissie:
• verklaart de klacht van de consument gegrond;
• bepaalt dat de ondernemer de tarieven voor het Altijd Welkom Pakket per 1 januari 2020, gelet op prijsverhogingen van de overige pakketten, dienovereenkomstig in redelijkheid mag verhogen;
• bepaalt dat de ondernemer het door de consument mogelijk teveel betaalde vanaf 1 januari 2020 aan de consument dient terug te betalen;
• bepaalt dat de ondernemer een bedrag van € 25,– dient te vergoeden aan de consument ter zake van het klachtengeld.
Aldus beslist door de Geschillencommissie Kinderopvang, bestaande uit de heer mr. J.M.P. Drijkoningen, voorzitter, mevrouw A.J.M. van Hoesel – de Haas, de heer H. Stel, leden, in aanwezigheid van mevrouw mr. M. Gardenier, secretaris, op 6 mei 2020.