Bij de gastouderopvang zijn drie partijen betrokken: de ouder, de gastouder en het gastouderbureau.

Gastouderbureau

Het gastouderbureau (GOB) bemiddelt voor u in het zoeken naar een gastouder en begeleidt u en de gastouder tijdens de opvangperiode. Het gastouderbureau is geregistreerd in het LRK. Het GOB  is er verantwoordelijk voor dat de gastouder voldoet aan alle wettelijke eisen. Daarnaast ziet zij toe op de kwaliteit, veiligheid en hygiëne van de gastouderopvang.

Verder zorgt het gastouderbureau voor doorgeleiding van de betaling van u naar de gastouder (de zgn. kassiersfunctie) en verstrekt zij u jaarlijks een jaaropgaaf.  

Het gastouderbureau brengt bemiddelingskosten in rekening; zij zijn vrij in de wijze van factureren. De kosten kunnen door de GOBs op verschillende manieren in rekening gebracht worden, bijvoorbeeld via een opslag op de uurprijs of als een vast bedrag, met of zonder staffel. Zorg dat u vooraf helderheid heeft over wat het GOB voor u doet en hoe de kosten daarvoor worden berekend.

Gastouder

Om als gastouder kinderen te mogen opvangen moet zij voldoen aan een aantal eisen:

• Zij moet voldoen aan opleidingseisen
• Zij moet in het bezit zijn van een verklaring omtrent gedrag, maar ook huisgenoten moeten in het bezit zijn van een VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag)
• Zij moet zijn ingeschreven in het LRK (Landelijk Register Kinderopvang). 
• Zij mag maximaal 6 kinderen tegelijkertijd opvangen, inclusief eigen kinderen
• De ruimte waarin zij kinderen opvang moet voldoen aan eisen van veiligheid en hygiëne

De gastouder houdt de uren dat zij kinderen opvangt bij en legt de registratie hiervan ter goedkeuring aan u voor. Op basis van gemaakte afspraken en de registratie zendt het gastouderbureau vervolgens de factuur aan u als ouder.

Klachten over gastouderopvang

Het gastouderbureau heeft een klachtenregeling en moet daarin ook een regeling opnemen over de afhandeling van klachten over een gedraging van de gastouder jegens een ouder of een kind. Gedraagt een gastouder zich dus niet zoals het hoort, dan kunt u bij het gastouderbureau klagen. Bij een onbevredigende oplossing kunt u terecht bij het Klachtenloket of bij de Geschillencommissie. Alleen ouders kunnen een klacht of geschil indienen.      

Een goede communicatie tussen u en de gastouder is heel belangrijk. De gastouder neemt immers een deel van de opvoeding van uw kind voor haar of zijn rekening. Samen kunt u ervoor zorgen dat uw kind zich zo goed mogelijk ontwikkelt en zo plezierig mogelijk opgroeit. Mocht u problemen hebben met de gastouder dan kunt u daarmee terecht bij het gastouderbureau.

Het gastouderbureau voert het intakegesprek met de ouders en maakt een match met een gastouder. Als ouders problemen hebben met de gastouder, bespreken ze dat met het gastouderbureau. Het bureau moet de ouders informeren over het beleid dat zij voert. Het gastouderbureau dient goed bereikbaar te zijn voor ouders en gastouders.

• Wilt u weten hoe het zit met de overdracht, het privacybeleid, ouderinspraak en de klachtenregeling? Lees hierover dan meer bij het onderwerp communicatie.

Het gastouderbureau toetst periodiek of de gastouder voldoet aan de wettelijke kwaliteitscriteria. Daarnaast bezoekt de GGD steekproefsgewijs ook enkele gastouders, die zijn aangesloten bij een gastouderbureau.  

Check altijd of de gastouder (gastouderopvang) en het gastouderbureau zijn ingeschreven in het LRK. Op deze website kunt u ook het Inspectierapport van de GGD inzien en zodoende nagaan hoe de GGD de gastouder en/of organisatie heeft beoordeeld.

Let op! U krijgt alleen bij een geregistreerde gastouderbureau kinderopvangtoeslag.  

Pedagogisch beleid

Een gastouder heeft geen eigen pedagogisch beleid, maar voert het pedagogisch beleid van het gastouderbureau uit, waarbij zij of hij is aangesloten. Het gastouderbureau moet het gevoerde pedagogisch beleid dan ook duidelijk aan de gastouder uitleggen. Ook controleert het bureau of de ideeën over opvoeding van de gastouder zelf hierbij aansluiten en of hij of zij deze ook in de praktijk brengt. Voor ouders zelf is het daarnaast ook van belang om de eigen ideeën over de opvoeding ook met de gastouder te bespreken.

Verzorging

Het gastouderbureau vermeldt in haar beleid hoe gastouders horen om te gaan met de persoonlijke verzorging, voeding, zindelijkheid, rustmomenten en ziektes. Ouders kunnen dit beleidsplan inzien en op basis hiervan besluiten om wel of niet voor een bepaald gastouderbureau te kiezen. Als u met de gastouder een verschil van inzicht heeft over de pedagogische aanpak of verzorging, bespreek dit dan met het gastouderbureau.

• Lees meer informatie over kwaliteit en de inspectie daarvan.
• Of lees de vragen en antwoorden over het pedagogisch beleid of verzorging?

Het gastouderbureau zorgt voor de werving van gastouders en geeft hen uitleg over de wettelijke eisen, die aan het werk zijn verbonden. Daarnaast voert het gastouderbureau een intakegesprek met de gastouder. Dit gesprek vindt plaats op het toekomstige opvangadres. Het bureau voert ook een risico-inventarisatie van het opvangadres uit.

Scholing en begeleiding

Het gastouderbureau biedt in de regel scholingsmogelijkheden aan de gastouder, zodat de gastouder voldoet aan de wettelijke deskundigheidseisen. Ook begeleidt het bureau de gastouder als er een inspectie plaatsvindt door de GGD. Tenminste een keer per jaar vindt op het opvangadres een voortgangsgesprek plaats met de gastouder.   

Huisvesting

Gastouderopvang mag zowel plaatsvinden op het woonadres van de gastouder als op het woonadres van een van de ouders. Wel dient de locatie voor gastouderopvang te voldoen aan onder andere de volgende eisen:  

• Er is een aparte slaapruimte voor kinderen jonger dan 1,5 jaar.
• Er is voldoende speelruimte binnen en buiten.
• De woning is volledig rookvrij en er zijn voldoende goed functionerende rookmelders.
• Jaarlijks voert het gastouderbureau samen met de gastouder een risico-inventarisatie uit.
• Bij opvang van 3 kinderen of meer is er een achterwacht voor noodgevallen, een volwassene die binnen 15 minuten ter plekke kan zijn

De overeenkomst

In de gastouderopvang zijn er altijd drie betrokken partijen: de gastouder, het gastouderbureau en de ouders. Meestal tekent u twee contracten: één contract tussen u en de gastouder en één contract tussen u en het gastouderbureau. Leg de afspraken voor de duidelijkheid schriftelijk vast. Er zijn verschillende vormen van gastouderopvang. Een gastouder kan uw kind opvangen in zijn of haar eigen huis, maar ook bij een ouder thuis. Dit kan bij u thuis zijn, maar ook bij een andere ouder, op wiens kind(eren) de gastouder eveneens past. U kunt ook kiezen voor privé-opvang aan huis voor alleen uw eigen kinderen.

Minimale plaatsingsduur

Het is mogelijk dat een gastouderbureau een minimum aantal af te nemen uren per dag, dagdeel of per maand hanteert. Hiervoor wordt gekozen omdat een kind anders onvoldoende aan een gastouder en eventuele andere kinderen gewend raakt.

Geldzaken

De kosten van gastouderopvang zijn over het algemeen per uur goedkoper dan opvang bij een kindercentrum, zeker als u meer dan één kind door de gastouder laat opvangen. Maar dat betekent ook dat het maximale uurtarief, waarover u kinderopvangtoeslag ontvangt, voor gastouderopvang lager is dan voor dagopvang bij een kindercentrum.  

Voor de opvang betaalt u maandelijks een bedrag aan het gastouderbureau. Het gastouderbureau heeft een kassiersfunctie. Dat betekent dat het gastouderbureau binnen vijf dagen na betaling van de vraagouder, de gastouder moet betalen. U betaalt de gastouder dus niet zelf. Het bedrag dat u dient te betalen, bestaat uit een vergoeding aan het gastouderbureau, voor bemiddelingswerkzaamheden en administratieve lasten, en een betaling voor de opvang door de gastouder. Het is goed om na te gaan hoeveel bemiddelingskosten het bureau rekent en welke diensten zij daarvoor aanbiedt, zoals vervanging bij ziekte. Daarnaast is het goed om te kijken welke zaken er bij de uurprijs van de gastouder zijn inbegrepen. Willen ze bijvoorbeeld dat u extra betaalt voor luiers, voeding of uitjes?  

Kijk ook goed naar de betalingsvoorwaarden. Moet u vooraf betalen? In sommige gevallen wordt in het contract melding gemaakt van een minimaal aantal maanden, dat u uw kind via het gastouderbureau moet laten opvangen.

Opzeggen en annuleren

Voor de manier van opzeggen kunt u het beste het contract met de organisatie raadplegen. Het verdient voorkeur om de opzegging of annulering schriftelijk of per e-mail te doen. Vraag hierbij om een schriftelijke ontvangstbevestiging. 
Vaak hanteren gastouderbureaus een opzegtermijn van minstens een maand. Dit betekent dat de opvang nog één maand doorloopt, vanaf het moment van opzeggen. U bent dan verplicht deze maand dan ook nog betalen.

Kinderopvangtoeslag

Of u in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag en hoeveel, hangt af van het inkomen van u en uw eventuele partner en andere factoren. Daarnaast is de hoogte van de toeslag afhankelijk van het aantal kinderen in de opvang en het aantal opvanguren. Per kind kunt u een maximum aantal uren kinderopvangtoeslag per maand krijgen. Lees meer over de kinderopvangtoeslag op de website van de Belastingdienst.

Wanneer de gastouder geregistreerd staat in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) kunt u in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Dit is een vergoeding van de overheid voor kinderopvang voor werkende ouders. 
Let op: Sommige kinderopvangbureaus bieden aan om de kinderopvangtoeslag direct naar het gastouderbureau te laten overmaken. Ga hier liever niet op in! U kunt namelijk niet nagaan voor hoeveel uur de belastingtoeslag wordt aangevraagd. Als er teveel is aangevraagd en uitgekeerd, moet u dit later aan de Belastingdienst terugbetalen, terwijl u dit geld zelf nooit ontvangen heeft. U blijft altijd zelf verantwoordelijk voor de ontvangen toeslag.

• Lees uitspraken en vragen over contracten, geldzaken, openingstijden, annuleren en opzeggen.